Chánh án Nguyễn Hòa Bình: Xét xử vụ Hà Văn Thắm, Trịnh Xuân Thanh được dư luận đánh giá rất cao

4 bài học từ vụ án Hà Văn Thắm

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, trong vụ Hà Văn Thắm, Tòa đã xét xử nghiêm minh đối tượng cầm đầu và mở đường cho những người làm công ăn lương. Đối với vụ Trịnh Xuân Thanh, cơ quan chức năng đã khởi tố thêm 3 bị can khác.

Ở đại án Hà Văn Thắm, Chánh án Nguyễn Hòa Bình khẳng định, việc xét xử rất nghiêm khắc và có phân hóa tội phạm. "Tuy chưa tổng kết nhưng dư luận đánh giá đây là vụ án công khai, minh bạch, tranh tụng đến cùng, rất nghiêm khắc và có bản án phân hoá tội phạm", Chánh án Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, từ khi có Nghị quyết 01, sau năm 2013, các Thẩm phán “rất ngại việc cho án treo đối với các vụ án kinh tế, tham nhũng”, nhưng trong vụ án kinh tế lớn này, Hội đồng xét xử đã tuyên đến 34 án treo. Đây là những người còn trẻ, mới ra trường, làm công ăn lương, không được hưởng lợi gì từ các tài sản phạm tội, đã khai báo thành khẩn, thậm chí là tự nguyện khắc phục hậu quả.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hoà Bình trả lời chất vấn trước Quốc hội

Cho nên, mặc dù là đại án, nhưng dư luận đánh giá Tòa đã rất nghiêm khắc với đối tượng chủ mưu, cầm đầu, đồng thời xét xử nhân đạo, nhân văn đối với những người làm công ăn lương, có một bản án cần thiết để cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa tội phạm và vẫn mở đường cho người thành khẩn làm lại cuộc đời.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết, qua vụ án Hà Văn Thắm, "chúng tôi rút ra 4 bài học kinh nghiệm":

Thứ nhất là xác định đúng, chính xác tội danh. Tại lần xét xử sơ thẩm thứ nhất, chúng tôi đã trả hồ sơ yêu cầu Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát truy tố đúng tội danh. Với việc xét xử lần sau, Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát đã truy tố đúng tội tham ô.

Thứ hai là tranh tụng trong vụ án được tiến hành công khai, minh bạch, không hạn chế.

Thứ ba là xét xử có phân hóa, rất nghiêm khắc với đối tượng cầm đầu, nhưng cũng “mở đường” cho những người làm công ăn lương.

Thứ tư là Hội đồng xét xử đã làm trọn, làm hết chức năng của mình. Bên cạnh việc tuyên bản án rất nghiêm minh, thì trách nhiệm dân sự cũng trọn vẹn, trong bản án cũng có nhiều kiến nghị khởi tố vụ án, kiến nghị về xử lý cán bộ và kiến nghị xử lý các vấn đề kinh tế.

Vụ Trịnh Xuân Thanh: Khởi tố thêm 3 bị can

Đại biểu Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên) đề nghị Chánh án Nguyễn Hòa Bình làm rõ đến nay đã phát hiện bao nhiêu vụ án có dấu hiệu bỏ lọt mà Hội đồng xét xử các cấp khởi tố tại Tòa để chống bỏ lọt tội phạm? Sau khởi tố, ngành Tòa án có theo dõi các cơ quan chức năng thực hiện hoạt động tố tụng hình sự tiếp theo không? Đến nay, các vụ án do Toà án khởi tố đạt kết quả thế nào?

Trả lời đại biểu, Chánh án Nguyễn Hoà Bình cho biết, về mặt chức năng nhiệm vụ, ngoài tuyên án, Tòa có quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can tại Tòa và kiến nghị khởi tố.

Tuy nhiên, dù luật cho phép nhưng yêu cầu phải có đủ điều kiện mới khởi tố. Trong sự cân nhắc như vậy, Hội đồng xét xử thông thường lựa chọn giải pháp kiến nghị Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra khởi tố điều tra hơn là khởi tố tại Tòa, trừ các vụ có dấu hiệu rất rõ.

Đại biểu Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên) chất vấn Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình

Về khởi tố tại Tòa, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết đến nay, Tòa án mới chỉ khởi tố 12 vụ. Số lượng còn đang khiêm tốn và sở dĩ như vậy là do sự thận trọng của các Thẩm phán...

Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, sau khi khởi tố tại Tòa, trách nhiệm của cấp xét xử là phải theo dõi quyết định khởi tố. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát trong quá trình điều tra, truy tố cũng hợp tác, mời Tòa tham dự trong các vụ này.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình dẫn chứng, quá trình xét xử vụ án xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (OceanBank), Hội đồng xét xử đã kiến nghị khởi tố vụ án liên quan đến khoản tiền thất thoát của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Cơ quan điều tra sau đó cũng đã khởi tố vụ án này.

Hay trong vụ án Trịnh Xuân Thanh, đầu năm nay, Tòa đã khởi tố bổ sung Trịnh Xuân Thanh trong phiên toà xét xử phúc thẩm về hành vi tham ô mười mấy tỉ.

Cách đây hai ngày, Cơ quan điều tra đã họp với chúng tôi, đang điều tra theo hướng đó, có nhiều tài liệu bổ sung, nên ngoài Trịnh Xuân Thanh, đã khởi tố bổ sung thêm 3 bị can khác, Chánh án Nguyễn Hòa Bình thông tin.