Bồi thường thiệt hại về tinh thần cho thân nhân người bị oan: Nhiều ý kiến khác nhau

Ngoc Mai| 21/04/2017 14:12
Theo dõi Báo điện tử Công lý trên

Việc bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích của người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự đang còn ý kiến khác nhau. Dó đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

Tiếp tục chương trình làm việc, sáng 21/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý (lần 2) của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi); dự thảo Nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về quy định chi tiết Điều 27, Điều 34 của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về hình thức giám sát và phản biện xã hội.

Báo cáo một số vấn đề lớn trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích của người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự đang còn ý kiến khác nhau. Loại ý kiến thứ nhất, tán thành với quy định tại Điều 27, theo đó chỉ giới hạn bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích của người bị thiệt hại trong trường hợp người bị thiệt hại chết. Loại ý kiến thứ hai, đề nghị bổ sung quy định bồi thường thiệt hại về tinh thần đối với người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự, mức bồi thường có thể bằng 1/2 hoặc 1/3 mức bồi thường cho bản thân người bị oan.

Bồi thường thiệt hại về tinh thần cho thân nhân người bị oan: Nhiều ý kiến khác nhau

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định phát biểu tại Phiên họp

Theo Chủ nhiệm Nguyễn Khắc Định đánh giá quy định như dự thảo là kế thừa quy định của Luật hiện hành, đồng thời phù hợp với quy định tại Điều 591 Bộ luật Dân sự, bảo đảm tính khả thi, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và khả năng chi trả của ngân sách nhà nước. Về bản chất, đây là khoản tiền bồi thường cho người bị oan nhưng do người đó đã chết nên những người thừa kế được hưởng. Chủ nhiệm nêu, nếu quy định bồi thường thiệt hại về tinh thần đối với người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị oan nói chung trong hoạt động tố tụng hình sự phải làm rõ một số vấn đề như mức bồi thường ra sao, bồi thường một khoản cho tất cả người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất hay cho từng người thân thích của người bị oan, chưa kể nếu bồi thường cho hàng thừa kế thứ nhất, thực tế phát sinh trường hợp người bị oan có nhiều người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, có người bị oan, người thuộc hàng thừa kế thứ nhất đã chết, hàng thừa kế thứ hai là người trực tiếp thăm nuôi...

“Do còn có sự khác nhau giữa các quy định của pháp luật hiện hành với thực tiễn áp dụng và ý kiến khác nhau trong quá trình chỉnh lý, Thường trực Ủy ban Pháp luật báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định”- Chủ nhiệm nói.

Đại diện cơ quan soạn thảo, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho rằng, dự thảo Luật quy định bồi thường cho người thân thích của người bị oan là không phù hợp với quy định về bồi thường trực tiếp cho người bị hại trong Bộ Luật dân sự năm 2015. Do vậy, đề nghị chỉ quy định bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại chứ không mở rộng đến hàng thừa kế.

Bộ trưởng Lê Thành Long phân tích: “Chúng ta phải xác định rõ ở đây không phải quan hệ pháp luật bồi thường trong trường hợp người bị thiệt hại trực tiếp đã chết mà đây là quan hệ thừa kế. Thứ hai, Luật Trách nhiệm bồi thường Nhà nước hiện hành cũng không quy định về vấn đề này. Hơn nữa kinh nghiệm quốc tế cũng không có nước nào quy định bồi thường cho hàng thừa kế. Ngoài ra, trên thực tế làm vậy cũng mở rộng đối tượng bị thiệt hại theo quy định của Bộ Luật dân sự và không bình đẳng đối với các trường hợp khác. Ngoài ra trên thực tế, Nhà nước cũng sẽ phải chi một khoản tiền bồi thường nhiều hơn trong một vụ việc yêu cầu bồi thường”.

Bồi thường thiệt hại về tinh thần cho thân nhân người bị oan: Nhiều ý kiến khác nhau

Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao Tống Anh Hào phát biểu tại phiên họp

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đặt vấn đề, đúng là pháp luật hiện hành không quy định, nhưng vì sao thời gian qua, Tòa án nhân dân đã tiến hành bồi thường cho cả những người thân thích về mặt tinh thần?

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng: “Nói về thiệt hại tinh thần thì kể cả người bị oan và người thân thích của họ cũng bị thiệt hại về tinh thần. Gia đình, bố mẹ, vợ con người ta có người phải chịu hậu quả rất nghiêm trọng, con cái bỏ học, bỏ việc, xấu hơn thậm chí là tự vẫn. Những người đó phải chịu thiệt hại rất lớn về tinh thần, còn bồi thường mức bao nhiêu, bồi thường trong diện nào thì ở đây là chính sách của nhà nước. Nếu thấy rằng những người đó cần được Nhà nước xin lỗi và bồi thường thiệt hại cho họ một khoản nhất định để bù đắp về tinh thần cho họ tôi nghĩ cũng được”.

Về vấn đề này, Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao Tống Anh Hào nhìn nhận thực tế, người bị oan tổn thất về tinh thần nhưng người thân thích như cha, mẹ, vợ, con, những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất cũng bị ảnh hưởng, tổn thất về tinh thần. Do vậy, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc kỹ vấn đề này.

Do nội dung này có sự khác nhau giữa các quy định của pháp luật hiện hành với thực tiễn áp dụng và cũng còn ý kiến khác nhau trong quá trình chỉnh lý, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

Đọc tiếp
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Bồi thường thiệt hại về tinh thần cho thân nhân người bị oan: Nhiều ý kiến khác nhau