Nông thôn đang ô nhiễm nặng

Các chuyên gia cho rằng quá trình phát triển, tại nhiều khu vực nông thôn đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của người dân. Ô nhiễm nông thôn do sản xuất công nghiệp nhỏ và vừa, do làm nông và do lối sống.

Còn nhớ dăm bảy năm trước, Trung tâm Quy hoạch và điều tra tài nguyên nước thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường từng công bố danh sách 37 “làng ung thư” trên toàn quốc gây bức xúc trong dư luận. Điểm chung ở 37 ngôi làng này là nguồn nước người dân đang sử dụng đều bị ô nhiễm. Đến đầu năm 2015, Trung tâm này tiếp tục công bố danh sách 10 ngôi làng có nguồn nước bị ô nhiễm nặng nhất trong số các các làng ung thư trên toàn quốc.

Qua đó, khảo sát này cũng chỉ ra tỷ lệ bệnh tật gia tăng có tỷ lệ thuận với ô nhiễm nguồn nước. Điều này cũng dễ dàng lý giải vì người dân đang phải sử dụng cho ăn uống nước từ những nguồn bị ô nhiễm. Các làng ung thư này được hưởng một chiến dịch chăm sóc tuy muộn màng nhưng cũng có tác dụng đáng kể. Nhiều nơi được cung cấp nước sạch, tẩy rửa chất độc trong cơ thể.

Hình minh họa

Tình trạng ô nhiễm môi trường ở nông thôn ngày càng nghiêm trọng. Làm nông bây giờ đâu đâu cũng thấy lạm dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật. Người ta tính rằng chỉ có khoảng vài chục phần trăm thuốc bảo vệ thực vật được dùng đúng mục đích diệt sâu bệnh, còn đa phần là bốc lên trời, ngấm xuống đất làm hỏng nguồn nước ngầm. Việc xử lý chai lọ bao bì thuốc bảo vệ thực vật bị coi nhẹ. Bao bì buông quăng, bỏ vãi khắp nơi từ ngoài đồng, bờ kênh bờ mương vào đường làng ngõ xóm khiến các nguồn nước ở sông, hồ, kênh mương bị nhiễm độc, ảnh hưởng lớn đến môi trường nước và sức khỏe người dân. Việc nuôi trồng thủy sản ồ ạt, không có quy hoạch, không tuân theo quy trình kỹ thuật cũng gây nhiều tác động tiêu cực tới môi trường nước.

Đáng quan ngại là nhận thức của bà con nông dân về vấn đề môi trường còn chưa cao, chưa có ý thức bảo vệ môi trường. Bà con chính là người lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất, rồi xả nước, xả rác thải và rồi bà con lại là người sử dụng nước không hợp vệ sinh. Ðể giảm những tác động từ ô nhiễm môi trường đến sức khỏe người dân nông thôn hiện nay, cần có các kế hoạch và biện pháp đánh giá toàn diện về thực trạng ô nhiễm môi trường tại các khu vực nông thôn, phải lập được bản đồ về ô nhiễm môi trường tại khu vực này, để qua đó xác định được các vùng ô nhiễm trọng tâm, trọng điểm nhằm có các biện pháp khắc phục phù hợp và kịp thời.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó cần chú trọng việc xây dựng các chế tài xử phạt phải thật sự đủ mạnh để đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm. Tiếp tục ban hành và thể chế hóa các luật, văn bản dưới luật có liên quan đến công tác bảo vệ môi trường tại các khu vực nông thôn, đồng thời tiến tới xây dựng luật riêng về lĩnh vực này. Cuối cùng là cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về môi trường trong toàn xã hội, nhằm tạo sự chuyển biến và nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội của người dân và doanh nghiệp đối với công tác này.