Những uẩn khúc đằng sau vụ hài cốt liệt sĩ ở Bắc Ninh

Ông Đức bên ngôi mộ liệt sĩ mới an táng

Nói chuyện với chúng tôi, bà Nguyễn Thị Điểm (vợ liệt sĩ Nguyễn Xuân Chiến) than thở: “Mệt mỏi quá rồi các anh ạ! Suốt bao ngày nay tôi không hề chợp mắt được, nằm nghĩ miên man cả đêm. Làm vợ, ai chả muốn tìm được hài cốt chồng mình mang về quê hương chôn cất để tiện bề hương khói. Nhưng tôi chỉ mong muốn làm sao xác định cho đúng, cho chính xác đó có phải hài cốt của chồng mình hay không...”.

Theo bà Điểm thì, trong suốt quá trình anh em trong dòng họ đi tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ Nguyễn Xuân Chiến về địa phương đều không có mặt của bà và con gái (chị Nguyễn Thị Thắm). Ngày 2-7-2011, khi mọi người mang bộ hài cốt về, bà Điểm và chị Thắm có mong muốn mời các cơ quan khoa học giám định giúp xem đây chính xác là hài cốt liệt sĩ Chiến hay không, nhưng không nhận được sự đồng thuận của dòng họ, anh em, con cháu liệt sĩ Chiến, những người đã mang bộ hài cốt từ xã Đức Thạnh, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi về.
Sự việc tranh cãi kéo dài gần 2 tuần, một bên là ông Nguyễn Xuân Tuế (anh trai liệt sĩ Chiến) cùng các con cháu, và một bên là hai mẹ con bà Điểm, cả hai bên đều kiên quyết bảo vệ ý kiến của mình, không bên nào chịu nhượng bộ. Chính quyền địa phương cũng đã tổ chức rất nhiều buổi hòa giải, có mặt đông đủ hai bên, nhưng vẫn không tìm được sự thống nhất trong nội bộ gia đình liệt sĩ Chiến.

Gia đình nhà ông Nguyễn Xuân Tuế thì khẳng định rằng, bộ hài cốt đó chính xác là liệt sĩ Chiến, dựa trên căn cứ từ những thông tin do đồng đội liệt sĩ Chiến cung cấp và thông qua nhà ngoại cảm.

Trong lá đơn gửi UBND xã Gia Đông, ông Tuế cho biết, liệt sĩ Nguyễn Xuân Chiến là lính đơn vị C thông tin - Trung đoàn 141 - Sư đoàn 2 - Bộ binh, hy sinh tháng 10-1972 tại trận đánh Gò Chùa (Mỹ Trang - Đức Phổ - Quảng Ngãi). Tuy nhiên vì sao phía gia đình ông Tuế không đồng ý phương pháp xét nghiệm AND, vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Chính bất đồng quan điểm đã dẫn đến sự căng thẳng và đẩy vụ việc vào ngõ cụt. Chính quyền địa phương cũng rơi vào thế “tiến thoái lưỡng nan”. Ông Ngô Ngọc Đức, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Đông, cho biết: “Trong suốt thời gian qua, chúng tôi như ngồi trên đống lửa. Ban đầu, xã tổ chức họp đại diện hai bên hòa giải, cố gắng đi đến thống nhất, không đơn từ, kiện cáo nhau, chính quyền sẽ đứng ra lo mai táng theo đúng nghi thức như các liệt sĩ khác. Nhưng cả hai bên đều không tìm được tiếng nói chung. Khó khăn cho chính quyền ở chỗ, nếu chôn cất bộ hài cốt vào phần mộ liệt sĩ có tên Nguyễn Xuân Chiến cũng không được, bởi trong biên bản bàn giao hài cốt liệt sĩ của các cơ quan, ban ngành huyện Mộ Đức gửi ra, cũng ghi rất rõ đây là “mộ liệt sĩ ngoài nghĩa trang liệt sĩ, chưa xác định được tên”. Nếu chiểu theo các văn bản pháp luật hiện hành, bộ hài cốt này sẽ được chôn cất, mai táng vào phần mộ liệt sĩ vô danh. Nhưng chôn cất bộ hài cốt ở phần mộ liệt sĩ vô danh, gia đình ông Tuế không đồng ý. Rất may là các cơ quan, ban ngành huyện Thuận Thành về làm việc, đưa ra các văn bản pháp luật liên quan, hai bên mới đi đến thống nhất, tạm thời an táng cất bộ hài cốt này ở phần mộ liệt sĩ chưa rõ tên”.
Thiết nghĩ với khả năng của khoa học hiện đại ngày nay, việc tìm ra hướng giải quyết cho vụ việc này không phải là không thể.

Dương Thành