Giá heo rớt thê thảm: Đâu là nguyên nhân chính?

Giá heo hơi trong cả nước liên tục sụt giảm và hiện đang ở mức thấp nhất từ trước đến nay. Ảnh minh họa

Trong 5 tháng qua, giá heo hơi trong cả nước liên tục sụt giảm. Hiện nay, giá lợn hơi loại tốt (khối lượng trung bình từ 100-110kg/con) đã xuống thấp dưới 28.000 đ/kg, có nơi xuống dưới 25.000 đ/kg và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Tại cuộc họp khẩn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) với gần 30 doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực thức ăn chăn nuôi và chế biến cùng các Hiệp hội ngành hàng để tìm giải pháp “giải cứu” ngành chăn nuôi heo diễn ra hôm 24/4, ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Cục Chăn nuôi, nhận định về giá heo hiện nay là là mức giá thấp nhất từ trước đến nay ở Việt Nam và cũng đang là giá thấp nhất thế giới. “Nếu tình trạng này kéo dài thì phần lớn các hộ chăn nuôi và ngay cả những hộ trang trại lớn cũng sẽ không trụ được”, ông Vân khẳng định.

Còn theo tính toán của Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, hiện giá thức ăn chăn nuôi trung bình là 9.000 đồng/kg, và cứ 1kg heo hơi thì cần 4kg cám, tính ra chi phí là 36.000 đồng. Trong khi đó, giá heo hơi chỉ còn 23.000 đồng/kg, có nghĩa là nông dân chăn nuôi đang thua lỗ lớn.

Nói về nguyên nhân của tình trạng heo rớt giá thê thảm như hiện nay, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường chỉ ra hai nhóm nguyên nhân chính.

Một là thị trường đang rơi vào tình trạng cung lớn hơn cầu và đây được xem là nguyên nhân chính. Số lượng thống kê cho thấy trong 20 năm qua, riêng về sản lượng thịt tăng khoảng 3 lần, từ 1,8 triệu tấn lên 5,4 triệu tấn.

Nguyên nhân thứ hai là tổ chức ngành hàng thịt heo chưa tốt. Trong tổ chức sản xuất, quy mô trang trại vừa và lớn mới chiếm 45%, còn lại là quy mô hộ nhỏ lẻ với 3 triệu hộ chăn nuôi quy mô nhỏ khiến giá thành cao, rất khó kiểm soát chuỗi, dẫn đến khi có sự cố thị trường thì rất thiệt thòi cho nông dân sản xuất nhỏ. Khâu chế biến là khâu yếu nhất của ngành chăn nuôi bởi mới chỉ có một số doanh nghiệp, tập đoàn lớn có năng lực này, còn lại phần lớn thịt heo vẫn tiêu thụ theo cách truyền thống.

Trước tình trạng điêu đứng của ngành chăn nuôi hiện nay, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị nhanh chóng tái cơ cấu chăn nuôi theo hướng giảm quy mô phù hợp nhất, đặc biệt số lợn nái, cân đối với các nhóm thực phẩm và xuất khẩu.

Người đứng đầu ngành nông nghiệp đề nghị từ nay đến 2019 phải giảm đàn nái từ 4,2 triệu con xuống còn 3 triệu con, nhưng sức sinh sản vẫn phải đảm bảo như 4,2 triệu con. Phải tổ chức lại ngành hàng sản xuất, mở rộng chăn nuôi tập trung. Chăn nuôi nông hộ phải tổ chức lại, dưới dạng tổ đội, hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ… giảm đầu vào, có kế hoạch đầu ra, củng cố kỹ thuật. Phát triển đối tượng khác thay thế, không nhất thiết cứ nuôi lợn, có thể thay bằng: thịt trâu, bò, thịt dê…

Trước mắt cần giảm ngay các yếu tố đầu vào, hạ giá thành cám, giống, thuốc thú y… Liên quan đến vấn đề này, các doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi cho biết, ngay sau khi giá lợn giảm sâu, doanh nghiệp đã có động thái giảm giá con giống và thức ăn chăn nuôi.  Ông Phạm Văn Học, Phó Tổng GĐ công ty Dabaco Việt Nam cho biết, đơn vị này đã giảm giá thức ăn 5-7% từ tuần trước, giảm giá bán con giống.

Trong khi đó, ông Võ Anh Dũng, đại diện công ty Nam Hà Nội, cho rằng hỗ trợ tốt nhất là hỗ trợ các doanh nghiệp thu mua. Doanh nghiệp này đang hỗ trợ người chăn nuôi bằng cách mua cao hơn giá thị trường 2 giá là 23.000 đồng/kg…

Tại cuộc họp “giải cứu” ngành chăn nuôi, đại diện các doanh nghiệp, hiệp hội cũng kiến nghị việc xem xét xây dựng nhà máy giết mổ lợn trong năm nay để nâng cao năng lực chế biến thực phẩm; kiến nghị tạm dừng tạm nhập tái xuất thịt lợn để giải quyết nguồn cung dư thừa thịt lợn hiện nay, giành thị trường cho thịt lợn nội địa. Bên cạnh đó, đề xuất Bộ NN-PTNT  xây dựng hệ thống thông tin thị trường để cảnh báo cho người chăn nuôi và các doanh nghiệp.