Sinh tử- Tham nhũng và sự tha hóa quyền lực

Những liên minh ma quỷ giữa người nắm quyền lực, người thực thi pháp luật và doanh nghiệp tạo nên nhóm lợi ích thao túng cả bộ máy chính quyền, tác động vào các chính sách; Những sự tha hoá quyền lực đã làm mất đi niềm tin của người dân với những cán bộ lãnh đạo…và cả những sự dấn thân bảo vệ lẽ phải để đem lại sự công bằng cho xã hội …tất cả sẽ được thể hiện sinh động, trực diện trong bộ phim ‘Sinh tử’. Bộ phim đánh dấu sự trở lại của dòng phim chính luận được khán giả yêu thích, cũng là sự trở lại trong vai trò đạo diễn của NSND Khải Hưng. ‘Sinh tử’ sẽ lên sóng lúc 21h00 thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần trên kênh VTV1 từ 4/11/2019.

Tiếp nối sự thành công ở các phim đề tài chính luận như ‘Bí thư tỉnh uỷ’, ‘Chủ tịch tỉnh’, ‘Chạy án’… VFC quyết định đầu tư cho dự án phim đặc biệt có chủ đề về chống tham nhũng và sự tha hoá quyền lực. Kịch bản được nhà văn Phạm Ngọc Tiến chuẩn bị tư liệu, viết trong 2 năm với nhiều lần chỉnh sửa cho phù hợp thực tế.

‘Sinh tử’ lựa chọn 2 tuyến nhân vật chính là nhóm quan chức gồm Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch Tỉnh và nhóm doanh nhân, người làm kinh tế. Phim khai thác câu chuyện về cách thức làm ăn sau vỏ bọc đầu tư dự án đất đai, trong đó các mối quan hệ nhạy cảm và cực kỳ phức tạp được dụng công thể hiện .

Mai Hồng Vũ, một doanh nhân nhanh nhậy làm kinh tế, đầu tư nhiều dự án bất động sản, khai khoáng mỏ và đặc biệt tài giỏi ở khả năng kết nối quan hệ với nhiều nhân vật quan chức, dân làm kinh doanh, ngân hàng…Vũ có xuất phát điểm chỉ là người buôn bán bình thường, nhưng bằng sự tinh ranh, nhất là kỹ năng biết tận dụng quan hệ, Vũ từng bước tiếp cận với quan chức, ôm hàng loạt dự án bất động sản và tham gia cổ phần hoá những nhà máy làm ăn kém hiệu quả. Vũ là doanh nhân có số má ở Việt Thanh, một tỉnh mới thành lập, kết thân với nhiều lãnh đạo Tỉnh và các quan chức ở các Bộ, Ngành.

Dư luận vẫn xì xầm về việc có nhân vật nào đó đứng sau chống lưng cho công ty của Vũ, vì thế mà nhiều dự án lần lượt rơi vào tay Vũ, ngân hàng cũng sẵn sàng rót tiền cho Vũ làm ăn. Mọi việc trở nên khó khăn với Mai Hồng Vũ khi sự cố sập mỏ đá xảy ra. Tuy không liên quan đến tai nạn này, nhưng hậu quả vụ sập mỏ làm gần chục người tử nạn đã làm rung động Tỉnh Việt Thanh. Bí thư Tỉnh Uỷ Văn Thành Nhân và Chủ Tịch Tỉnh Trần Nghĩa đã lập tức cho dừng hàng loạt các dự án lại để làm rõ trách nhiệm của chính quyền, ngăn chặn những dự án cấp phép sai quy định.

Cùng lúc, cơ quan công an tiến hành điều tra và khởi tố những người vi phạm pháp luật. Vũ buộc phải dừng dự án đang đầu tư, xoay sở các mối quan hệ để gây sức ép với Lãnh đạo Tỉnh nhằm tiếp tục các công việc dở dang. Trong khi đó, việc điều tra tìm nguyên nhân gây ra tai nạn vụ sập mỏ đã hé mở dần những liên minh ma quỷ, những nhóm lợi ích giữa quan chức với doanh nghiệp, từ đó lộ ra những nhân vật quyền lực đang ngấm ngầm tiếp tay cho Mai Hồng Vũ thâu tóm đất đai ở Tỉnh Việt Thanh.

Những diễn biến tiếp theo là quá trình sa ngã, nhận hối lộ và tham nhũng của nhiều cán bộ vốn từng được giao những vị trí quan trọng trong bộ máy chính quyền, là những phi vụ chạy án và đút lót tiền tỷ để bưng bít sự thật. Vũ khí mà Mai Hồng Vũ sử dụng thường xuyên là tiền bạc, là các món quà giá trị, sự quen biết rộng rãi gây tác động đến chủ trương chính sách, là những bữa nhậu và các chân dài phục vụ.

Điểm nổi bật và hấp dẫn nhất của ‘Sinh tử’ có lẽ chính ở sự quyết liệt đấu tranh chống tham nhũng của Uỷ ban kiểm tra,Viện kiểm sát, cơ quan công an và báo chí. Bí thư Tỉnh uỷ Văn Thành Nhân, một cán bộ luân chuyển đã không ngại va chạm, mạnh mẽ đưa ra những quyết định kỷ luật cán bộ làm trong sạch bộ máy.

Trong quá trình điều tra làm sáng tỏ các  phi vụ làm ăn, ngã giá, các ngón đòn chạy án, nhóm lợi ích đã nhiều lần tận dụng tiền bạc, quyền lực và quan hệ hòng xoá vết, trừ khử các nhân chứng để chống đối các cơ quan tư pháp, tạo dựng những sự ủng hộ nhằm vô hiệu hoá các quyết định khởi tố tội phạm. Sinh tử cũng đặt ra cho các nhân vật một hành trình tự nhận thức và tự quyết định sự lựa chọn, hoặc là lấy lại niềm tin của người dân, hoặc là tiếp tục tha hoá để cuối cùng bị trừng phạt.

Không chỉ hấp dẫn khi phản ánh được hơi thở của thời đại, ‘Sinh tử’ còn tạo được nhiều cảm xúc khi thoát ra được cái vỏ ‘chính luận, chính trị’ vốn bị coi khô khan, khuôn mẫu theo nguyên tắc. Bộ phim đã gây xúc động khi khắc hoạ những mẫu nhân vật lãnh đạo điển hình với những trăn trở về khát vọng làm giàu cho quê hương, các diễn biến tâm lý phức tạp khi phải lựa chọn cách hành xử đúng mực trước các cám dỗ về vật chất, về tham vọng chính trị. Có nhiều nhân vật, tình huống trong phim sẽ khiến người xem liên tưởng đến các vụ đại án đã từng xảy ra trong xã hội.

Vì vậy, các nghệ sỹ phải rất tập trung nghiên cứu kịch bản, trao đổi với đạo diễn để nắm bắt đường dây tâm lý, cũng như cách thể hiện cho thuyết phục, tránh minh hoạ khiên cưỡng. NSND Hoàng Dũng thừa nhận vai chủ tịch Tỉnh Trần Nghĩa là vai diễn mà ông đã phải bỏ ra rất nhiều công sức và thực sự là 1 trong những vai diễn tâm đắc nhất của ông. Trong khi đó, Việt Anh cũng cho biết, phải thay đổi nhiều về cách diễn để nhân vật Hồng Vũ vừa có sự tinh quái, khôn ngoan, vừa lắm mưu, tàn bạo. NSND Trọng Trinh và Thuý Hà, đảm nhận vai Bí thư và Phó Bí thư với áp lực xử lý lời thoại dài, nhiều ẩn ý bên trong và đậm ngôn ngữ chính trị. Trong ‘Sinh tử’, còn có sự tham gia của nhiều diễn viên tài năng như NSUT Đỗ Kỷ, Bá Anh, Mạnh Trường, Doãn Quốc Đam, Thanh Hương, Chí Nhân, Trọng Hùng, Quỳnh Nga, Linh Huệ…

Một điểm đáng chú ý khác của ‘Sinh tử’ không chỉ là không gian quay phim mở rộng sang Lào, Thái Lan mà còn ở sự kết hợp giữa đạo diễn gạo cội, NSND Khải Hưng và đạo diễn, NSUT Nguyễn Mai Hiền, người học trò mà ông đã tận tình dìu dắt ở trường Điện Ảnh.

 ‘Sinh tử’ (dự kiến 70 tập) được phát sóng lúc 21h00 các ngày 2 đến thứ 6 hàng tuần trên kênh VTV1, bắt đầu từ 4/11/2019.

Thành phần đoàn làm phim Sinh tử:

Đạo diễn: NSND Khải Hưng – NSƯT Mai Hiền

Phó đạo diễn: Lê Đỗ Ngọc Linh

Biên kịch: Phạm Ngọc Tiến

Biên tập: Lê Ngọc Minh - NSUT Đỗ Thanh Hải

DOP: NSƯT Nghiêm Bá Hoài

Quay phim: Phan Hà Sơn – Phạm Anh Thảo – Ngô Anh Tuyên

Âm nhạc: Xuân Phương

Diễn viên:

NSND Hoàng Dũng –  Trần Nghĩa

NSND Trọng Trinh– Văn Thành Nhân

Việt Anh – Mai Hồng Vũ

Thuý Hà – Hiền, Phó bí thư

Chí Nhân – Trần Bạt, Lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư

Mạnh Trường – Huy, Kiểm sát viên

Doãn Quốc Đam – Thông, thủ trưởng cơ quan điều tra

NSUT Đỗ Kỷ - Phạm, Tổng biên tập báo

Thanh Hương – Ngân, phóng viên

Bá Anh – Khôi, Viện phó VKS

Phan Thắng – Thái, công an

Trọng Hùng – Lê Hoàng, chủ mỏ

Quỳnh Nga – Quỳnh Trinh, chủ nhà hàng